Wereldwye Tradisies En Gebruike

Geloof in ontwerp
Tydens onlangse sendings na Europa het dit my getref dat die wêreld se grootste argitektoniese meesterwerke deur die Christelike geloof geïnspireer is. Ek het die voorreg gehad om ʼn inspirerende klassieke aanddiens in St.Paul-katedraal in Londen by te woon.

St. Paul-katedraal
St.Paul se katedraal, geleë bo-op Ludgate-heuwel – die hoogste punt in Londen – is ʼn besige kerk met drie tot vier dienste elke dag. Die kerk se toewyding aan die Apostel Paulus dateer na die oorspronklike kerk wat in die eerste eeu daar opgerig is. Die huidige kerk, wat in die 17de eeu gebou is, is ná die Groot Vuur van Londen in 1666 deur sir Christopher Wren in die Engelse Barokboustyl ontwerp.

Argitektoniese meesterstukke
Die katedrale is die indrukwekkendste argitektoniese meesterstukke in die wêreld. Dit het verskeie geslagte lank geduur om die katedrale te bou. Die geslag wat die fondasie gelê het, het selde nog gelewe toe hulle kleinkinders of kleinkinders hierdie argitektoniese hoogtepunte voltooi het.
Die katedrale is in elke opsig voorbeelde van uitmuntendheid: van hulle kruisvormige styl en die altaar wat só geplaas is dat die gemeente na Jerusalem kyk, die pilare wat die hoogte inskiet en hoë gewelwe wat ons oë van die sorge van die alledaagse lewe lig en daartoe lei dat ons geestelike en ewige werklikhede bepeins, tot die loodglasvensters wat Bybelverhale en belangrike gebeure van die geskiedenis luisterryk uitbeeld. Katedrale vergestalt soveel getuienisse, lesse en insigte waar hulle staan as indrukwekkende monumente vir die vernaamste Mens wat ooit geleef het.

Sonder weerga
Jesus Christus het die wêreld vir ewig verander. Met Sy geboorte het Hy ons meting van tyd verander. Hy het die rivier van die eeue van koers laat verander en het die eras van hulle skarniere gelig. Die geboorte van ons Here Jesus Christus, Sy inkarnasie, het tyd aangeraak en verander. Die hele wêreld meet tyd as voor Christus (v.C.) en Anno Domini – die jaar van ons Heer (n.C.). Jesus Christus is die sentrale figuur van die geskiedenis. Daar is meer boeke oor Jesus Christus geskryf as oor enige ander persoon in die geskiedenis.

Skouspelagtig
Die groot katedrale – vroeg-Goties, hoog-Goties en laat-Goties – is nou die indrukwekkendste kunswerke wat ooit geskep is. Hulle is skouspelagtige werke van klip en glas. Oor die hele Christelike wêreld is groot, indrukwekkende katedrale tot die verheerliking van God opgerig. Die swierige en pragtige katedrale wys na bo, na God. Die oog en die sinne skep behae in hulle. Hulle dra visueel iets oor van God se luisterrykheid en grootsheid, sowel as die onverganklike geloof wat deur ons Here Jesus Christus geïnspireer is.

Inspirerend
Histories het die lewe, lering, dood en opstanding van Jesus Christus die vernaamste kunstenaars en argitekte beïnvloed en geïnspireer. Gotiese argitektuur beliggaam die Christelike geloof. Die katedrale is almal uniek; daar is nie twee wat dieselfde is nie. Elkeen het talle dekades, dikwels langer as ʼn eeu, geneem om te bou.

Die Bybel in klip en glas
Die katedrale is versier met Bybelgebaseerde kuns, standbeelde, fresko’s, graveerwerke en loodglasvensters. Die katedrale is ontwerp om bo alle ander geboue in die dorp of stad uit te troon. Hulle is van ver af reeds sigbaar. Die katedraalklokke het die dorpsaktiwiteite gereguleer en is almal indrukwekkende en inspirerende voorbeelde van uitmuntende vakmanskap.
Die argitekte het verduidelik dat hierdie katedrale ontwerp is om die mens “van die onsienlike en ewige bewus te maak, en dat die Goddelike immanent geword het.” Die katedrale moes “die mens se bewustheid van die Goddelike simboliseer.” Soos ʼn kunshistorikus verklaar het: “Die klip en struktuur word deel van ʼn geestelike ervaring – die steunpilaar is hoog, slank en soepel, die gewelf verdwyn in duiselingwekkende hoogtes, die torings en siertorinkies waaier die hoogte in .”

Ontsagwekkend
Dit is bykans onmoontlik om binne een van hierdie majestueuse bouwerke te staan en nie met ontsag en verwondering gevul te wees nie. Baie mense beskryf die katedrale as “die Bybel in klip en glas.” Die katedrale is ontwerp om ʼn beeld van die Hemel en ʼn deur na die Ewigheid te verteenwoordig.

Wells-katedraal
Toe ek Wells-katedraal besoek het, wat aan die Apostel Andreas opgedra is, het ek gesien hoe dit ontwerp is sodat die standbeelde van die Apostels en evangeliste wat die westelike kant van die katedraal versier, tydens die sonsondergang soos goud geglinster. Dit herinner ons aan die komende Oordeelsdag.

Ligtende geloof in Aksie
Wells-katedraal is ʼn Church of England-gebou van 1175. Dit word as die eerste ware Gotiese struktuur in Europa beskou, nadat daar van die laaste beperkinge van die Romaanse styl weggebreek is. Ek kon nie help om weer eens te wonder hoe onakkuraat dit is om die Middeleeue die onverligte of duister Middeleeue te noem nie, veral wanneer hulle sulke manjifieke katedrale gebou het! Die suilebundels, steunboë en reuse-loodglasvensters, wat uit die 13de eeu dateer, bied ʼn veelseggende teenargument vir Voltaire se poging om die Kerstening van Europa as die ‘duister Middeleeue’ af te kraak. Voltaire, wat die filosofiese grondslag vir die Franse Rewolusie gelê het, het die heidendom van antieke Rome bo die Christendom van Middeleeuse Europa verkies. Ongelukkig het baie Christene in onwetendheid sy term, ‘duister Middeleeue’, aangeneem om na hierdie wonderlike era te verwys, toe katedrale gebou is, manjifieke kuns geskep is, biblioteke oor die hele Europa gevestig is en evangelisasiewerk en dissipelskap op die vasteland plaasgevind het.

Glastonbury
By Glastonbury in Somerset het ek die ruïnes van een van die grootste kloosters op die Britse Eilande verken. Die groot Glastonbury-kerk was 67 m lank en 13,7 m wyd. Die koorgedeelte alleen was 47,2 m lank en die dwarsvleuel ʼn verdere 48,7 m lank. Die St. John-kapel was 33,5 m lank en 7,3 m wyd. Die Lady-kapel, was 30,4 m lank en 7,3 m wyd was, is bo-oor die oorspronklike kerk van Josef van Arimatea uit die eerste eeu gebou. Al hierdie geboue was onderling verbind en was die bestemming van baie pelgrimstogte. Die ruïnes is so ontsagwekkend dat ʼn mens jou skaars kan voorstel watter impak die oorspronklike geboue moes gehad het!

Kragtige getuienisse
Die indrukwekkendste argitektoniese voorbeelde getuig steeds van die belangrikste Boek wat ooit geskryf is en die vernaamste Mens wat ooit geleef het. Toe Jesus Christus Jerusalem op Sy triomftog binnegegaan het, het die priesters en die Fariseërs Hom beveel om Sy dissipels te berispe omdat hulle “Hosanna! Geseënd is Hy wat kom in die Naam van die Here!” uitgeroep het. Ons Heer se antwoord was dat as hulle stilbly, die klippe self sou uitroep.

Jesus Christus is die Heer
Vandag roep die klippe van talle katedrale steeds die heerlikheid van God uit. Jesus Christus is Heer. Hy het uit die dood opgestaan. Hy het na die Hemel opgevaar en Hy kom weer om die lewendes en die dooies te oordeel!

PETER HAMMOND is ʼn sendeling, Bybelleraar en outeur. Skakel: 021 689 4480; mission@frontline.org.za; www.frontline.org.za