In Matteus hoofstuk 13 beskryf Jesus die koninkryk van God aan die hand van ’n paar gelykenisse. Die eerste is die gelykenis van die saaier waar die saad die Woord is wat op verskillende tipes grond val. Jesus praat hier van die verskillende toestande van die mens se hart: “…wat in sy hart gesaai is.” (:19)
Hoe lyk jou hart waar die saad van die Woord val?
Die eerste saad val op die harde pad – ’n beeld van ’n verharde hart – waar die voëls die saad oppik en daar geen vrug is nie. Die tweede groep val op klipperige grond. Dit verteenwoordig daardie dele van ons lewe wat verhard is; daar waar jy ’n gewoontetjie koester. Jy sal geestelik groei totdat jy hierdie harde klipperige sondetjies teëkom en dan niks verder vorder nie. Die derde groep val tussen die dorings. Dit is al die bekommernisse van die lewe en luste van die wêreld wat die Woord in ons hart verstik, en weer eens is daar geen vrug nie. Die laaste saad val op sagte vrugbare grond – ’n sagte hart.
Luister met die ore van jou hart
Jesus sluit dit gelykenis af: “Wie ore het om te hoor, laat hom hoor!” Daardie woorde tref jy in die Ou en Nuwe Testament aan. In Openbaring 2 en 3 word elkeen van die sewe briewe aan die Christen-gemeentes hiermee afgesluit. Die probleem is nie dat God nie praat nie, maar ons hoor nie altyd nie. Die ‘ore’ waarna die Skrif verwys, is dus eintlik ore van die hart – om te hoor wat God sê en daarop te reageer.
Waarom hoor ons nie?
“Want die hart van hierdie volk het stomp geword, en met die ore het hulle beswaarlik gehoor…sodat hulle nie miskien met die oë sou sien en met die ore hoor en met die hart verstaan en hulle bekeer nie.” Matt 13:15. Daar word met die hart verstaan, maar God sê die hart het stomp geword. Die Here wil ons gebruik, maar ons is stomp. Soos ’n stomp mes wat nie ’n tamatie kan sny nie, is ons ondoeltreffend. Ons hoor nie meer nie. Ons is uiterlik Christelik, maar ons luister nie na die Gees nie.
As ek die Skrif nagaan, sien ek hoe God deurentyd met Sy kinders praat, maar hulle hoor nie. Daar is baie Christene wat wonder: Maar kan ’n mens God se stem hoor? Johannes 10:27 sê: “My skape luister na My stem…” God praat dus, maar die probleem is egter ons hoor nie, want ons hart is nie reg nie.
Waar die hart van vol is…
“Waar die hart van vol is, loop die mond van oor. Die goeie mens bring die goeie te voorskyn uit die oorvloed goeie dinge in sy hart; die slegte mense bring die slegte te voorskyn uit die oorvloed slegte dinge in sy hart.” Matt 12:34-35. Wat binne jou aangaan, sal by die mond uitkom.
Jakobus 3 verwys ook na die mag die tong. Die tong praat wat binne die hart is. Die rigting van jou lewe word bepaal deur die tong. Salomo sê in Spreuke 4:23: “Wees veral versigtig met wat in jou hart omgaan, want dit bepaal jou hele lewe.” En in Spreuke 18: 21: “Dood en lewe is in die mag van die tong.”
Die gedagtes van die hart is verborge, maar daardie dinge is wie jy uiteindelik word.
Wat stoor jy in jou hart?
Die hart is ’n houer waarin dinge gestoor word – dit is soos ’n skatkis. Van kindsbeen af is jy besig om dinge in jou hart te bêre. Dit wat jy daarbinne bêre, is wie jy word en van daardie dinge wat gebêre word, is nie mooi nie. Dit beïnvloed jou hele lewe.
Wat kom by jou mond uit as jy skrik of kwaad is? Ons sê maklik: “Ek is nie gewoonlik so nie; dit is nie wie ek is nie.” Daardie dinge wat uitglip, is al lankal daarbinne gestoor en wanneer ons onder druk is, kom dit uit. Dit wat ons daar bêre, is wie ons word.
Jou reaksie bepaal wie jy word
Dit is nie wat aan ons gedoen word wat ons hart affekteer nie, dit is hoe ons daarop reageer. Daar is baie ongeregtigheid in die wêreld; niemand spring dit vry nie. Vreeslike dinge gebeur: familie word vermoor, ons word beroof, ens. Tog is dit net hoe jy daarop reageer wat bepaal wie jy gaan word. As jy in bitterheid, haat en woede reageer, sal dit in jou hart gebêre word. As jy vergewe kan dit nie jou hart beïnvloed nie.
Bedrieglik is die hart
In Jeremia 17:1 staan daar: “Die sonde van Juda is ingegraveer met ’n ysterpen, ingegrif met ’n diamantpunt op hulle harte…” Jou hart het ’n tafel waarop dinge ingegraveer word. Dit is diep uitgekrap. Daar is dinge wat in ons lewe gebeur wat diep in ons hart gegraveer is; gebeure toe jy ’n kind was. Dit is gewoonlik te wyte aan ongeregtigheid.
Jeremia gaan voort: “Bedrieglik is die hart bo alle dinge…” Wat beteken ’n bedrieglike hart? Jy gee voor wat jy nie is nie. Ons hou daarvan om ’n mooi prentjie voor te hou, maar die werklikheid is die verborge dinge in ons hart.
Hoe bedrieg ek myself?
“Bedrieg julle self nie deur te sê: Die Chaldeërs sal sekerlik van ons af wegtrek nie.” Jer 37:9.
Jeremia waarsku Juda om hulle te bekeer, want hulle is oortuig dat alles goed sal gaan. Hulle is immers die Verbondsvolk, in Jerusalem (God se stad) en hulle het die Tempel (God se teenwoordigheid). Hulle bedrieg hulleself en dink God sal geen onheil toelaat nie; hulle dink hulle kan maar doen wat hulle wil. Net so bedrieg ons onsself ook en wil ons ons weë nie verander nie.
Waar kom die bedrog vandaan?
In Obadja vers 3 waarsku die profeet die Edomiete: “Die vermetelheid van jou hart het jou bedrieg…” Die Edomiete was die nageslag van Esau. Hy het as eersgeborene die reg gehad tot al die beloftes wat aan Abraham gemaak is. Esau het dit nie na waarde geskat nie, maar Jakob het ‘n verlange daarna gehad en besef hoe belangrik hierdie beloftes is. (Geestelike waarheid – as jy verlang na die dinge van God, sal God dit vir jou gee; as jy dit verag, sal jy dit verloor.) Jakob koop daardie reg by Esau vir ’n pot lensiesop waarna Esau bitter word, want nou besef hy wat hy gedoen het. Hy wil sy broer doodmaak sodat hy dit weer kan terugkry. Hierdie bitterheid van Esau word oorgedra van geslag na geslag.
As jy bitterheid saai, sal jy ’n bitter oes maai. Drieduisend jaar later haat Esau se na-geslag steeds die Jode. Moenie dink dat jy jou bitterheid kan wegsteek nie, dit word aan jou kinders oorgedra. Dit is onregverdig dat jy jou bitterheid aan hulle oordra, hulle sal nog meer verbitter as jy wees.
Die Edomiete se bitterheid en vermetelheid van hart het hulle bedrieg. Daar lê die kern van die bedrog van die hart. Hoogmoed verwoes altyd. Hoogmoed bedrieg.
Ek het gesondig
Lukas 15 handel oor die verlore seun. Die seun is weg, moontlik as gevolg van probleme, en waarskynlik het hoogmoed ’n rol gespeel; hoogmoed verwoes jou lewe. Dit veroorsaak dat dit altyd iemand anders se skuld is…ander mense is die probleem, want ons wil nie die vinger na onsself wys nie.
Ja, ek kon sê hulle het my plaas afgevat, maar God het met my gepraat oor dinge waaraan ek vasklou wat ek moes laat gaan… vir Hom het dit eintlik oor my hart gegaan.
Die jong man beland in ’n varkhok waar hy tot sy sinne kom en besluit om terug te keer na sy vader en te sê: “Ek het gesondig. Dit is nie jou skuld nie.” Dít is die kern. Ék het ’n verkeerde gesindheid gehad. Ék moet ver-ander. Vergewe my vir mý sondes.
Vergifnis vir vryheid en ’n seën in jou lewe
Hiermee sê ek nie as dit by vergifnis kom, dit is aanvaarbaar wat aan ons gedoen is nie. Dit is verkeerd om moord te pleeg of te steel, maar ons moet kyk na ons eie hart. Jy moet die kettings tussen jou en dié wat jou ’n onreg aangedoen het, verbreek, anders bind dit jou vir ewig aan hulle en beheer dit jou lewe deur bitterheid. Jou reaksie op die onreg wat teen jou gepleeg is, is waarvoor jy vergifnis vra. Dit is nie maklik om te vergewe nie, maar wanneer jy die koninkryk van die Ewige Lewe sien en besef ons aardse bestaan is tydelik, kan jy vergewe.
Tweedens vergewe jy sodat jy ’n seën vir ander kan wees en nie deur bitterheid verwronge word nie. Vergifnis is kragtig. Dit bring genesing. Psalm 34:19 lui: “Die Here is naby die wat gebroke is van hart…” en Psalm 147:3 sê: “Hy genees die gebrokenes van hart en verbind hulle wonde.
In Psalm 51 bely Dawid berouvol sy sonde en ween voor God. Gebrokenheid van hart is nié selfbejammering nie. Selfbejammering is hoogmoed, want die fokus is ‘arme ek’. Ek het nog nooit gesien dat iemand tot genesing kom deur selfbejammering nie, maar ek het al dikwels gesien hoe mense genesing ontvang wanneer hulle sê: “Vergewe my”.
Wanneer God jou hart aan jou openbaar
Petrus het vol brawade verklaar dat hy Jesus nooit sal verloën nie, maar Jesus het sy hart geken en vir hom gesê hy gaan die Seun van God drie keer verloën voordat die haan kraai. In hoogmoed stry hy met Jesus, en Jesus sê niks verder nie. Wanneer Jesus dan later na Kajafas se huis geneem word, volg Petrus hulle en is binne hoor- en sigafstand van wat met Jesus gebeur. Dit is verbasend hoe die Here dit laat uitspeel. Jesus wil Petrus gebruik, maar terwyl daardie bedrog nog verborge in sy hart is, kan Hy hom nie gebruik nie. God gebruik ’n jong slavin (die geringste in die samelewing) om Petrus se hart te ontbloot. Petrus word bang toe ’n slavin hom uitwys. Hy vloek en is bang; drie keer ontken Hy dat Hy Christus ken – en dan kraai die haan.
Hy besef skielik wat hy gedoen het en Jesus draai om en kyk na hom. Wat was in daardie kyk? Die duiwel is die beskuldiger van die broers; dus kon dit nie beskuldigend gewees het nie. Dit was ‘n kyk van liefde wat hom deurboor het. Jesus is die Lig en in Hom is geen duisternis nie. Al daardie verborge dinge van duisternis word oopgebreek; daar is niks wat Petrus (of ons) kan wegsteek nie. Petrus hardloop weg en ween bitterlik.
Nóú kan Jesus hom vra om Sy lammertjies te voed, om Sy skape op te pas en te laat wei, want Petrus weet wat sy tekortkoming is.
Jesus sê vir Petrus: “Jy gaan My nou dien, maar nie in jou krag nie.” Jesus neem ons na plekke waar ons nie in ons eie krag kan gaan nie. Die Heilige Gees neem ons na plekke in ons geestelike lewe waar ons nie self kan uitkom nie; Hy gee ons die krag om dit te doen. God neem ons verby ons eie vermoëns, maar eers toets Hy ons hart: “Ek, die Here deursoek die hart…” Jer 17:10.
HENRY EN MANDY JACKSON is beskikbaar as gassprekers en vir bediening en berading. Kontak hulle by info@henryjackson.co.za of besoek www.henryjackson.co.za