Gedurende die afgelope paar weke is Suid-Afrikaners aangegryp deur die gebeure wat in ’n hofsaal in Pretoria afgespeel het tydens een van die mees dramatiese verhore in Suid-Afrikaanse geregtelike geskiedenis. Binnekort sal daar uitspraak gegee word oor hierdie ‘media-deurdrenkte’ saak. Ek het eenkeer ’n telefoniese onderhoud met Oscar gevoer en gevind dat hy ’n hoflike, welbesproke en vriendelike persoon is. Ek weet ook van ander mense wat persoonlik met hom bevriend is en met waardering van hom praat. Ek hoop, en wil glo, dat hy onskuldig is en dat dit alles ’n tragiese fout was.

Die siek humor is onstellend
Die grappe en siek humor wat oor hierdie saak vertel word, ontstel my. Ons praat van iemand se lewe wat kortgeknip is, van twee families wat verwoes is. Hoe kan enigeen hierdie tragiese situasie snaaks vind? Dit is nie skynlewens in ’n TV-vervolgverhaal nie. Dit behels ware, lewende mense wat die diepste skok en droefheid beleef.
Ek dink dit getuig van die uiterste gevoelloosheid om hiermee die gek te skeer en die aangeklaagde oor so ’n hartverskeurende voorval te bespot. Ek glo dat Oscar die waarheid praat, nietemin is elkeen geregtig op sy opinie.

Bewyse ter verdediging
Ek glo dat die atleet hom werklik ernstig oor sy eie veiligheid bekommer het. Dit verbaas glad nie, gegewe Suid-Afrika se skrikwekkende misdaad- en geweldstatistieke. Hy het snags met ’n pistool langs sy bed gaan slaap; ’n masjiengeweer teen die muur en ’n krieketkolf byderhand. Daar bestaan geen twyfel dat hy in ’n groot mate besorg oor veiligheid en sekuriteit was nie…
Dit is nie ’n onredelike vermoede dat Oscar se eie agtergrond en gestremdheid as ’n seuntjie sonder bene hom vatbaar gemaak het vir beduidende gevoelens van minderwaardigheid nie. Kinders kan uiters ongevoelig wees met hulle opmerkings en houding teenoor kinders met gestremdhede. Gestroop van sy kunsbene voel Oscar waarskynlik geheel en al kwesbaar. Toe hy dus in die middel van die nag wakker skrik en geluide hoor, was sy eerste reaksie om homself te verdedig. Hy het sy geweer, wat hom gelykwaardig laat voel aan diegene sonder gebreke, gegryp.
Ek dink dat die aanklaer die perke oorskry het met sy hardhandige kruisverhoor van Oscar. Hy mag dalk hiermee gepoog het om Oscar te breek en sodoende ’n bekentenis te verkry, maar met die hardhandige ondervraging kon die aanklaer juis simpatie van die regter ontlok eerder as om sy saak vir skuldigbevinding te bevorder.
Wat van die skynbare teenstrydighede in Oscar se getuienis? Ek is seker dat dit moeilik vir Oscar was om helder te dink en ’n presiese weergawe van die gebeure te gee, gegewe die spanning en uiterste emosie van die situasie.

Buite gegronde twyfel?
Is daar genoegsame bewyse om ‘buite gegronde twyfel’ te toon dat Oscar ’n moordenaar is? Ek dink nie so nie. Daar is slegs een ooggetuie. Net Oscar weet of daar in der waarheid ’n argument plaasgevind het en of hy Reeva Steenkamp opsetlik geskiet het of nie.
Is Oscar dus ’n moordenaar? As dit voorbedagte moord was, sou dit sekerlik meer subtiel beplan en uitgevoer gewees het. As dit ’n geval van ’n argument tussen minnaars met ’n gepaardgaande woede-uitbarsting was, sou geen nugterdenkende mens wat by sy volle verstand is, sy hele lewe, loopbaan en reputasie met een sinnelose daad oorboord gooi nie.
Ek glo dat Oscar die waarheid praat; maar selfs al word die paralimpiese kampioen geheel en al onskuldig bevind, is sy lewe verwoes. Sy reputasie is heeltemal daarmee heen. Hy kan nooit weer ’n ikoon van deursettingsvermoë en persoonlike vasberadenheid en sukses wees nie. Hy het die geleentheid vir winsgewende borgskappe verloor. Geen belangrike borge sal hulle met so ’n gevalle ikoon wil assosieer nie.

Ons houding teenoor die saak
Wat moet die Christen se houding teenoor Oscar wees? Of hy skuldig of onskuldig bevind word, sal hy ’n toestorting van gebede vir innerlike vrede en krag benodig. Hy sal waarskynlik toenemend ’n geïsoleerde persoon word.
Is daar enige toekoms vir Oscar? Kan ons enige woorde van hoop uit die Woord of die Christen-geskiedenis vind? Is daar enige voorbeelde van diegene wat uit die dieptes van vernedering en wanhoop geklim het tot by ’n plek van seën voorspoed?
Die vanselfsprekende voorbeeld [van ’n lewe wat oënskynlik verwoes was en toe tog gered is] is Josef, wat deur sy hartelose broers in slawerny verkoop is en toe as ’n onskuldige slagoffer in die tronk gegooi is. God het Josef se lewe omgekeer en hom een van die invloed-rykste manne in Egipte gemaak.

’n Bybelse perspektief
Die Skrif verseker ons dat niemand buite die God se genade geval het nie, omdat “Hy ook volkome red …” Heb 7:25.
As inderdaad bewys word dat Oscar werklik ’n moordenaar is, moet ons onthou dat God se dienskneg, koning Dawid, ’n moordenaar was en tog beskryf die Bybel hom as ’n “man na [God se] hart “. Omdat Dawid werklik berou gehad het, kon hy steeds die vriendskap en guns van God geniet.
Die Apostel Paulus het die vervolging en moord van Christene goedgevind voordat hy sy Damaskuspad-ervaring gehad het.
Oscar bely dat hy ’n Christen is; hy het in ’n Christen-huis grootgeword en het Christus as sy Verlosser aangeneem “min of meer voor ek nog kon onthou.” Oscar word ook bygestaan deur ’n hele paar Christene wat volwasse in hulle geloof is; ek is dus seker dat Hy die waarheid van die Woord van God gereeld hoor.
As hy skuldig bevind word, kan God Oscar steeds in die gevangenis gebruik. Daar is wonderlike verhale hoe God oral in die wêreld in gevangenisse en deur tronkbedienings gewerk het. Daar was al verbasende verhale van ’n ommekeer in die lewens van langtermyngevangenes en mense wat die ergste kriminele dade gepleeg het. Baie van hulle dien Jesus nou en leef lewens wat van die vrug van die Gees getuig. Die Bybel sê: “As ons ons sondes bely – Hy is getrou en regverdig, Hy vergewe ons ons sondes en reinig ons van alles ongeregtigheid.” 1 Joh 1:9.

Reg moet geskied
Daar is vergifnis vir die ergste sondes. As Oscar skuldig is, kan God hom vergewe. Reg moet geskied en die wet moet sy gang gaan. As hy egter onskuldig is en ’n eerlike, tragiese fout begaan het, kan God dit ook in iets positiefs verander en kan Oscar sterker in sy geloof en met ’n baie dieper verhouding met God bo alles uitrys.
Laat ons daarom vir almal wat by hierdie tragedie betrokke is, bid; eerder as om kwaadwillige skinderpraatjies te help versprei. Gebed kan lewe uit die dood voortbring en hoop uit wanhoop. Vanuit ’n menslike oogpunt is die uitvloeisel uiters droewig, wat die hof ook al besluit. Vanuit God se oogpunt is daar hoop en ’n toekoms, maar God se kinders moet hulle deel doen en bid.
Nico Bougas: nico@bougas.info